Trưng bày cửa võng nơi phòng thờ – nét tinh tế trong văn hóa thờ cúng

Từ xưa đến nay, truyền thống “uống nước nhớ nguồn” biết ơn ông bà, tổ tiên luôn là những lẽ sống cao đẹp của người Việt Nam ta. Trải qua biết bao thăng trầm khác nhau, dân tộc vẫn luôn giữ gìn và phát huy nghĩa sống đó trong phong tục thờ cúng của mỗi gia đình. 

cua-vong

Mẫu cửa võng đẹp được chạm sơn son thếp vàng

Ngày nay, nhiều gia đình thường chú trọng hơn về cách bày trí phòng thờ để cúng kính gia tiên. Trong đó, cửa võng là một sản phẩm không thể thiếu góp phần tạo nên sự cổ kính trang nghiêm cho các không gian thờ tự. Vậy làm sao có thể tìm được các mẫu cửa võng uy nghi, sang trọng và chất lượng? Mời bạn cùng theo dõi bài viết dưới đây để khám phá những thông tin thú vị về cửa võng nhé!

Giới thiệu về cửa võng

Không biết tự bao giờ, việc trang trí nội thất phòng thờ đã được ông cha ta rất chú trọng. Khi bước vào các không gian thờ cúng linh thiêng như nhà tổ, nhà thờ họ chùa chiền, miếu tự. Chắc hẳn ai cũng đã từng thấy các bộ hoành phi câu đối, đại tự, cửa võng được chạm khắc hết sức tỉ mỉ và tinh tế.

Cửa võng là gì?

Cửa võng là một sản phẩm mỹ nghệ nội thất dùng để trang trí trong các không gian thờ tự. Có thể bạn chưa biết, cái tên “cửa võng” mang những ý nghĩa rất đặc biệt. Theo danh sách từ điển Hán Việt, cửa võng còn được gọi là Y Môn. “Y” mang nghĩa y phục, quần áo. “Môn” mang nghĩa cái cửa, cánh cửa. Khi ghép chúng lại với nhau, y môn là cái áo của chiếc cửa. 

Nói tóm lại, cửa võng là một loại “cửa giả” nhưng ngắn hơn bình thường và không có cách cửa. Cửa võng có hình dáng giống như một chữ M. Phía trên được điêu khắc các họa tiết rồng, ngọc, phượng, hoa trải võng xuống. Được thiết kế tương tự như một bức rèm bằng gỗ mềm mại cổ kính, cái tên cửa võng được người ta biết đến từ đó!

Cửa võng có những loại nào?

Để sáng tạo ra cửa võng, người ta không cần tuân theo các quy tắc điêu khắc và cố định các mẫu họa tiết nào cả. Tùy thuộc vào nét văn hóa riêng biệt của từng vùng đất hay miền quê, những người nghệ nhân Việt có thể sáng tạo đa dạng các loại hình cửa võng độc đáo.

Thông thường, để phân loại cửa võng giúp khách hàng dễ nhận biết và tìm hiểu hơn. Các làng nghề hay sử dụng kích cỡ và chất liệu gỗ làm tiêu chuẩn phân chia cửa võng. Những người nghệ nhân tài hoa có thể chỉ dùng một loại gỗ hoặc kết hợp chúng lại với nhau thành các bức cửa võng tinh tế.

Đặc điểm tiêu biểu của cửa võng trang trí phòng thờ

Giới thiệu về cửa võng trang trí phòng thờ

Truyền thống thờ cúng luôn là nét văn hóa đáng tự hào của mỗi gia đình Việt. Để phát huy những giá trị đó, các gia đình luôn quan tâm chăm chút đến không gian thờ cúng trong nhà. Ai ai cũng muốn lựa chọn được những sản phẩm trang trí phòng thờ thật sang trọng. Với các đặc điểm phù hợp làm vật trang trí nội thất thờ tự, cửa võng chính là sự ưu tiên hàng đầu được nhiều gia đình ưa chuộng.

  • Về chất liệu

Đa phần cửa võng gỗ đẹp được làm từ gỗ hương, gỗ gụ, gỗ mít, gỗ vàng tâm, gỗ gội,… Với nguồn gốc nguyên liệu từ tự nhiên, cửa võng đẹp sở hữu các màu sắc đặc trưng theo từng loại gỗ. Mỗi loại mang đến khí chất thiên nhiên khác nhau và tạo ra các mùi hương độc đáo cho cửa võng.

Bên cạnh đó, sơn Pu hoặc sơn ta là những chất liệu thường dùng trong sản xuất cửa võng. Với mục đích tăng độ bền và tính thẩm mỹ cho sản phẩm. Nhờ đó, cửa võng sở hữu các mẫu mã sơn son thếp vàng hoặc thếp bạc phủ hoàng kim rất bắt mắt và thu hút.

  • Về kích cỡ

Trên thị trường hiện nay cung cấp đa dạng các loại cửa võng theo kích cỡ sẵn có. Đó chính là những sản phẩm được đầu tư chế tác tỉ mỉ, công phu. Tạo nên dáng vẻ hoàn hảo cho các bộ cửa võng để phù hợp với các yêu cầu cần trưng bày trong không gian thờ tự. 

Ngoài ra, nếu gia đình đã nghiên cứu kỹ và đưa ra các mong muốn về kích thước cửa võng khác. Người nghệ nhân sẵn sàng đáp ứng mọi yêu cầu đó và tạo ra các sản phẩm đẹp chiều lòng gia đình.

  • Về mẫu mã

Cũng bởi lấy nét kiến trúc Bắc Bộ làm nguồn gốc, kiểu dáng cửa võng thờ đẹp thường mang xu hướng trầm tích, cổ kính và trang nghiêm. Ngày nay cửa võng được thiết kế theo lối chạm thủng, đục khắc rất tỉ mỉ. Với sự kết hợp cùng những họa tiết như tứ linh (Long – Ly – Quy – Phụng), tứ quý (Tùng – Cúc – Trúc – Mai) hoặc các hoa văn như cửu long trân châu, tứ linh cài triện, chạm hổng hiểu, mai điểu, hồng trĩ, thiều châu…

Bên cạnh đó, cửa võng thường được thiết kế theo hình thức chia ô đối xứng tạo tầng, tạo lớp. Một mẫu cửa võng đẹp có khả năng tạo sức hút về chiều sâu không gian. Gây ấn tượng cho người nhìn bởi sự đối xứng thống nhất, nghiêm trang, chặt chẽ.

Cửa võng và những ý nghĩa đặc sắc

Cửa võng thể hiện giá trị truyền thống tốt đẹp

Bên cạnh các sản phẩm như cuốn thư, hoành phi câu đối. Cửa võng xuất hiện trong các gian phòng thờ tạo nên không khí cổ kính sang trọng. Cửa võng không chỉ mang lại những giá trị thẩm mỹ độc đáo như trên. Mà các ý nghĩa cao đẹp của việc trưng bày cửa võng gỗ đẹp thờ gia tiên cũng khiến nhiều gia đình trân trọng và lựa chọn sản phẩm.

  • Cửa võng thể hiện nét đẹp truyền thống dân tộc

Là những người con, người cháu trong gia đình, ai cũng mong muốn thể hiện lòng thành kính và sự biết ơn đến ông bà tổ tiên, các đấng sinh thành. Trong đó, việc cúng kính gia tiên vừa là ý nguyện vừa là bổn phận trách nhiệm của mỗi gia đình Việt. Chính nếp sống đó đã được ông cha ta răn dạy và lưu truyền cho con cháu đời sau. Trở thành lẽ sống cao đẹp, tính nhân văn trong cốt cách con người Việt Nam.

Tiếp nối những giá trị tinh thần đó, việc chăm chút không thờ tự, bày trí cửa võng, câu đối, các sản phẩm nội thất được gia đình Việt lưu tâm nhiều hơn. Với ý nghĩa thể hiện sự tri ân sâu sắc đến cội nguồn, tổ tiên. Việc trưng bày cửa võng thể hiện những mong muốn tốt lành của các gia đình. Hy vọng con cháu đủ đầy, sum vầy, gia đình ấm no hạnh phúc, gặp được nhiều may mắn và tài lộc.

  • Giá trị hiện tại của cửa võng

Cửa võng thường được trưng bày trong phòng thờ, nhà tổ, nhà thờ dòng họ của các gia đình lớn. Ngoài ra, người ta còn trang trí cửa võng trong các ngôi chùa thờ Phật, thờ thần linh, các không gian thờ những vị anh hùng của dân tộc, các bà chúa, ông hoàng…

Cửa võng được sử dụng như một lá chắn bảo vệ sự linh thiêng của không gian thờ cúng. Cửa võng ngăn cách thế giới bên ngoài và vị trí yên nghỉ của tổ tiên. Khi nhìn thấy hình ảnh cửa võng uy nghiêm ngày phòng thờ, con cháu sẽ khấn vái và thắp nhang cho tổ tiên.

Ngoài ra, cửa võng được dùng cho những nơi rộng rãi và cao ráo. Các hình ảnh trên cửa võng tô điểm cho không gian cổ kính, sang trọng. Góp phần thể hiện giá trị thẩm mỹ và giá trị tâm linh vĩnh cửu trong các gian phòng thờ.

Những mẫu cửa võng đẹp

Các làng nghề Việt hiện đang cung cấp rất nhiều mẫu mã cửa võng tùy theo chất liệu và kích cỡ khác nhau. Một số mẫu cửa võng đẹp gia đình có thể tham khảo như: cửa võng câu đối hạ xà,  cửa võng ngũ phúc, cửa võng rồng hóa mai, cửa võng tứ linh hóa…

Mẫu cửa võng triện vuông ngũ phúc độc đáo

Mẫu cửa võng thờ gia tiên

Cách chạm khắc và bày trí cửa võng

Cửa võng tượng trưng cho sự linh thiêng cần có trong các không gian cúng kính thờ tự. Cửa võng là phần điểm xuyến mang tính ước lệ  để ngăn cách không gian giữa nhà chính với nơi thờ phụng. Vì thế, việc chế tác và bày trí cửa võng là những điều rất quan trọng mà các gia đình nên lưu tâm.

  • Quy tắc chạm khắc sản phẩm cửa võng

Để sáng tạo được những mẫu cửa võng độc đáo đòi hỏi rất nhiều yếu tố từ chất lượng nguyên liệu đến bàn tay tài hoa của người nghệ nhân. Từ đó, độ tinh xảo của sản phẩm sẽ quyết định đến mức giá trị quý giá cao cấp cho các loại cửa võng.

Cửa võng được chạm khắc thủ công hoàn toàn từ các nguyên liệu gỗ quý, đồng vàng hoặc đồng đỏ. Cửa võng ra đời với kết nối cấu trúc liền hòa quyện cùng từng đường nét hoa văn cổ xưa hết sức tinh tế. Khung xương được chế tác tỉ mỉ khiến cửa võng có thể cố định chắc chắn trên các vị trí cao. 

Vẻ đẹp tinh xảo của cửa võng được chạm khắc vô cùng tỉ mỉ

Có thể nói, mẫu cửa võng gỗ đẹp là một trong những dòng sản phẩm mỹ nghệ rất khó chế tác. Để sáng tạo ra các sản phẩm hoàn hảo đòi hỏi tay nghề lão luyện và sự cẩn trọng trong từng chi tiết của người nghệ nhân.

  • Cách bày trí cửa võng trong không gian

Cửa võng cần được lắp đặt sao cho hài hòa với các sản phẩm nội thất khác trong không gian thờ tự. Để tạo ra sự cân đối và thống nhất, gia chủ có thể tham khảo cách sắp xếp vị trí đồ thờ như sau:

Sự cân đối hài hòa nơi thờ tự

Có thể bạn chưa biết:

Tượng thờ ông Táo và những điều cần biết khi thờ cúng

Khi quyết định trưng bày cửa võng, gia đình nên bày trí kèm theo một bộ hoành phi câu đối phù hợp. Như vậy mới có thể tạo nên sự hài hòa, đối xứng hai bên trái, phải cho phòng thờ. Đây cũng là những sản phẩm mang tính thẩm mỹ cao nhất cho không gian linh thiêng. Cửa võng tạo nên cốt cách uy nghiêm, cổ kính. Hoành phi cuốn thư, đại tư thể hiện đạo nghĩa, văn hóa tâm linh của người Việt.

Kích thước cửa võng cần được lựa chọn phù hợp với diện tích không gian. Nghĩa là gia đình nên lựa chọn kích cỡ cửa võng cân đối với chiều cao, chiều rộng gian nhà và treo cửa võng ngay cửa nơi thờ. Đặc biệt, cửa võng rất phù hợp trong các thiết kế kiểu nhà ba gian. Cửa võng thường được đặt ở gian nhà thờ chính giữa tạo nên sự lộng lẫy, uy nghi cho toàn bộ căn nhà.

Việc trưng bày cửa võng, chăm chút cho nội thất phòng thờ thể hiện nét đẹp gia phong của người Việt Nam ta. Cửa võng không chỉ được tạo nên giá trị bằng những họa tiết rồng phượng mềm mại tinh tế. Mà sản phẩm còn thể hiện được lối sống trang nghiêm, giá trị nhân văn và những mong ước an lành của các gia đình Việt. 

Bài viết chia sẻ những thông tin thú vị về mẫu cửa võng đẹp và các ý nghĩa của nó. Đó cũng chính là một sản phẩm nội thất phòng thờ độc đáo mà mỗi gia đình nên sắm sửa ngày cho căn nhà của mình.

Đánh giá trung bình 0/5 ( 0 Nhận xét )
5 0
4 0
3 0
2 0
1 0
Chia sẻ cảm nhận của bạn Viết nhận xét của bạn

Mời quý khách nhập thông tin nội dung bình luận

* Rating
9816 *
Messenger